Het digitale beveiligingsbedrijf Fox-IT dat Nederlandse staatsgeheimen bewaakt en dat anderhalf jaar geleden overging in Britse handen, heeft de Nederlandse staat een gevoelige nederlaag laten lijden. De overheid wilde na in november 2015 te zijn verrast door de overname van het bedrijf, herhaling voorkomen door verregaande voorwaarden te stellen. Maar achteraf zeggenschap krijgen over vitale onderdelen van een beursgenoteerde buitenlandse onderneming, is niet zo makkelijk. Woensdag rapporteerdeNRC dat de staat bij een toekomstige verkoop van het gevoelige bedrijfsonderdeel Fox Crypto geen recht krijgt om zelf als eerste te kunnen kopen. Dat was wel de inzet geweest.
De staat zal zich ermee tevreden moeten stellen dat het bedrijf bij een eventuele volgende wijziging hierover slechts de Militaire Inlichtingen en Veiligheidsdienst (MIVD) „onverwijld” informeert.
Ondertussen waarschuwen veiligheidsexperts al langere tijd dat de nationale veiligheid in gevaar kan komen als Nederland afhankelijk wordt van één aanbieder van ICT-beveiliging, zeker wanneer die overgaat in buitenlandse handen. Dit voorjaar schreven deskundigen in een rapport voor het WODC, het wetenschappelijk instituut van het ministerie van Justitie, met zoveel woorden dat aan „de voltooide overname van Fox IT door een Britse partij vanuit het oogpunt van nationale veiligheid waarschijnlijk risico’s zijn verbonden”. Er zijn bijvoorbeeld twijfels of Nederlandse staatsgeheimen veilig zijn voor de Britse geheime dienst.
Minister Ronald Plasterk (Binnenlandse Zaken, PvdA), beloofde de (oude) Tweede Kamer begin maart de kwestie op korte termijn te regelen. Het ziet er echter steeds meer naar uit dat zijn opvolger dit zal moeten doen. De nieuwe Tweede Kamer heeft nu de taak deze gevoelige kwestie grondig te onderzoeken. En dan speciaal of de contractuele voorwaarden om veiligheidsrisico’s rond externe leveranciers te beperken de overheid voldoende slagkracht geven om tijdig in te grijpen bij veranderde zeggenschapsverhoudingen bij die bedrijven. Aan de orde is de bescherming van vitale belangen van de staat. En het is de vraag of die bescherming het beste is gewaarborgd door uitbesteding aan private ondernemingen.